۹ کاربرد هوش مصنوعی در پزشکی و حوزه سلامت + مزایا و معرفی ابزار

منظور از هوش مصنوعی در پزشکی چیست؟

هوش مصنوعی در آینده نزدیک در تمامی بخش‌های زندگی انسان ورود پیدا خواهد کرد. یکی از استفاده‌های هوش مصنوعی، استفاده از آن به منظور ایجاد سلامت بیشتر، کمک به تشخیص و درمان بیماری و تحول در این حوزه است. یکی از حوزه‌هایی که فناوری می‌تواند بسیار کاربردی و حیاتی باشد، حوزه سلامت و پزشکی است. اما سوال مهم این است که آیا هوش مصنوعی امکان رشد در این زمینه را دارد؟

هوش مصنوعی چقدر می‌تواند در حوزه سلامت رشد کند؟

طبق تحقیقاتی انجام شده در این زمینه، پیش بینی می‌شود که ارزش بازار هوش مصنوعی در حوزه سلامت در سال ۲۰۲۵ به حدود ۲۴ میلیارد دلار برسد. این یعنی در بین سال‌های ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۵ یک رشد مرکب ۴۰ درصدی را تجربه خواهد کرد.

با توجه به این اعداد و انتظار رشد بیشتر در سال‌های آینده، احتمالاً هوش مصنوعی یکی از بازیگران اصلی حوزه سلامت خواهد بود و عدم توجه به آن می‌تواند محصولات و خدمات شما را غیر قابل استفاده کند. در این مقاله تعدادی از اصلی‌ترین این محصولات و خدمات را بررسی می‌کنیم.

مهمترین کاربردهای هوش مصنوعی در پزشکی و حوزه سلامت

نرم افزار و سخت افزارهای متنوعی هستند که می‌توانند با استفاده از هوش مصنوعی به کمک سلامت موجودات زنده بیایند. بسیاری از این موارد تجربه‌های اجرا شده در دنیاست که امکان پیاده‌سازی آنها در ایران هم وجود دارد. این بخش در بروزرسانی‌های بعدی با توجه به محصولات جدید این حوزه کامل‌تر خواهد شد.

۱- بازو یا ربات جراح

با اینکه بحث رباتیک و هوش مصنوعی دو مقوله جداگانه‌ست اما شما می‌توانید در بخش‌های مختلف ربات از هوش مصنوعی استفاده کنید. ربات‌های جدید به طور کامل به روند جراحی اطلاع دارند و می‌توانند بر اساس آن فعالیت‌های درخواست شده را انجام دهند. این یادگیری با استفاده از یادگیری ماشین و یادگیری عمیق صورت می‌گیرد. ربات‌های جراح می‌توانند علاوه بر کنترل از راه دور توسط پزشک، با استفاده از پردازش تصویر مشکلاتی که در طول عمل وجود دارد را به شما اخطار دهند تا خطای انسانی کاهش پیدا کند. هم‌چنین تعدادی از ربات‌ها قابلیت دریافت دستورات صوتی را دارند تا در هنگام عمل بتوانند کارایی بیشتر داشته باشند.

۲- تشخیص بیماری‌ها قبل از حاد شدن علائم آن

یکی از اصلی‌ترین کارهایی که هوش مصنوعی می‌تواند در حوزه سلامت انجام دهد، تشخیص سریع بیماری است. هوش مصنوعی می‌تواند در کمترین زمان داده‌های علائم بیماری‌ها را به طور کامل پردازش کند و احتمال ابتلای افراد جدید به آن بیماری را حدس بزند. از این طریق شما می‌توانید بر اساس علائم حتی کوچک آن حدس بزنید که بیمار ممکن است به چه بیماری‌هایی مبتلا شود. این نوع تشخیص در چندین حوزه مختلف عملیاتی شده است و نتایج قابل قبولی را ارائه داده است.

تشخیص بیماری پوستی با پردازش تصویر

یکی از راه‌های تشخیص بیماری‌های پوستی، بررسی پوست است. این بررسی پوست به صورت سنتی توسط پزشک انجام می‌شود اما هوش مصنوعی می‌تواند به کمک پردازش تصویر به دقت پوست را بررسی کند و تمامی نکات لازم در مورد پوست را به پزشک انتقال دهد. این مورد برای مراقبت از پوست هم قابل استفاده است و شما می‌توانید بر اساس ویژگی‌های پوست خود که توسط هوش مصنوعی دریافت می‌کنید، روش مراقبت از پوست خود را هم انتخاب کنید.

تشخیص آلزایمر ۱۵ تا ۲۰ سال قبل از ظهور علائم قطعی

تشخیص آلزایمر معمولاً پس از ظاهر شدن علائم قطعی آن و ابتلا به بیماری اتفاق می‌افتد. این نوع تشخیص باعث می‌شود تا شما زمان زیادی برای بهبود آن و کاهش سرعت آلزایمر نداشته باشید. الگوریتم‌های هوش مصنوعی در این زمینه توانسته‌اند تا راهی برای تشخیص ابتلای افراد ۱۵ تا ۲۰ سال زودتر از علائم قطعی آلزایمر متوجه آن شوند. این مورد می‌تواند به عقب انداختن آن و حتی جلوگیری از ابتلا به آن کمک کند. شرکت linus health یکی از شرکت‌هایی است که این الگوریتم‌ها را به صورت کامل اجرایی کرده است. هوش مصنوعی دیدبان با توجه به توانایی توسعه الگوریتم‌ها برای تشخیص انواع بیماری‌ها را دارد. در صورتی نیاز به توسعه محصول در این زمینه می‌توانید فرم مشاوره را پر کنید.

۳- ارائه درمان شخصی سازی شده

با توجه به تعداد پزشکان و فرصت آنها، بسیاری از درمان‌ها بر اساس یکسری ویژگی مشخص و بدون توجه به ویژگی‌های شخصی افراد تجویز می‌شود. هوش مصنوعی می‌تواند به پزشکان کمک کند که در زمان بسیار کمی ویژگی‌های شاخص و قابل توجه بیمار را ببینند و حتی یک آنالیز اولیه دریافت کنند. این مورد می‌تواند کمک بسیار زیادی به کیفیت درمان بیماران بکند. البته این امکان وجود دارد که در آینده هوش مصنوعی بتواند خود بهترین تشخیص و بهترین درمان را به بیمار ارائه دهد اما در حال حاضر بیشتر به عنوان یک دستیار در کنار پزشک می‌تواند فعالیت کند.

۴- تحول در تصویربرداری پزشکی

هوش مصنوعی در حال حاضر می‌تواند نقش زیاد و قدرتمندی را در حوزه تصویربرداری پزشکی ایفا کند. هوش مصنوعی می‌تواند مانند یک پزشک متخصص یا حتی بهتر از آن تصاویر را بررسی کرده و بیماری‌ها و نکات لازم را از تصویر استخراج کند. تصویربرداری ممکن است به دلایل مختلفی مانند شکستگی، رویداد قلبی، وضعیت عصبی، بررسی وضعیت کلی بدن، تراکم استخوان‌ها یا عوارض قفسه سینه انجام بگیرد. شما می‌توانید با سرعت بالا و به صورت دقیق با هوش مصنوعی تمامی این موارد را تشخیص دهید. در حال حاضر به صورت سنتی و با بررسی تصویر توسط پزشک این کار انجام می‌شود که ممکن است دارای خطا باشد. این مورد در تصویربرداری پزشکی در دنیا اجرایی شده و نتایج فوق‌العاده هم به همراه داشته است.

۵- دستیار جراح در اتاق عمل

اتاق عمل یکی از فضاهایی است که خطرات زیادی جان بیماران را در آن تهدید می‌کند. بسیاری از خطاهای پزشکی در این اتاق رخ می‌دهد و مشکلات زیادی را برای بیماران به وجود می‌آورد. کار دستیار هوشمند جراح این است که تلاش کند این خطاها به حداقل برسد. این دستیار با بررسی تصاویر جراحی به صورت زنده و بررسی وقایع سعی می‌کند تا اشتباهات را تذکر داده و کمک کند تا پزشکان بالاترین کیفیت خود را به نمایش بگذارند. این دستیارها با توجه به خطاهای رخ داده و پردازش تصویر و مطابقت این دو با هم در تلاشند تا خطای انسانی در جراحی‌ها را به صفر نزدیک کنند.

۶- پیشگیری از آسیب‌های ورزشی

ورزشکاران یکی از قشرهایی هستند که دچار آسیب‌های ورزشی متعددی می‌شوند و این مورد در برخی اوقات تبدیل به معضل این حوزه می‌شود. با استفاده از یادگیری عمیق و با استفاده از سنسورها بر روی عضلات ورزشکاران شما می‌توانید متوجه احتمال بالای آسیب دیدگی در بخش‌های مختلف بشوید. این سنسور‌ها میزان فشار و خستگی عضلات را با توجه به داده‌های گذشته مقایسه می‌کنند و کمک می‌کنند تا ورزشکاران کمتر آسیب ببینند. موارد دیگری از استفاده هوش مصنوعی در ورزش را در مقاله‌ای دیگر بررسی کردیم که می‌توانید آن را مطالعه کنید.

۷- دستیار پرستار مجازی

در بیشتر بیمارستان‌ها و موارد بستری، پرستار یکی از نیازهای اصلی هر بیمار است. در حال حاضر بسیاری از بیمارستان‌ها با کمبود پرستار یا زمان‌های زیاد کاری برای پرستاران روبه رو هستند. دستیار پرستار مجازی به شما کمک می‌کند تا مدیریت بیماران را به راحتی انجام دهید و می‌تواند در پرستاری بیماران به شما کمک کند. این دستیاران هم می‌توانند با ایجاد برنامه ریزی دقیق و بررسی وضعیت بیماران زمان پرستاران را مدیریت کنند، هم ربات‌های پرستار می‌توانند در بسیاری از فعالیت‌های روزانه پرستاران، کمک حال آنها باشند.

۸- افزایش سرعت کشف داروهای جدید

یکی از جذاب‌ترین بخش‌های کاربرد هوش مصنوعی در پزشکی، استفاده آن برای گسترش و کشف داروهای جدید است. بسیاری از شرکت‌ها برای بدست آوردن داروهای جدید در حال استفاده از الگوریتم‌های هوش مصنوعی هستند.

۹- استفاده از داده‌ها در مواقع حساس

استفاده از داده‌های گذشته برای تصمیم‌گیری در مسائل پزشکی بسیار می‌تواند کارساز باشد. یکی از مهمترین زمان برای استفاده از این داده‌ها در مواقع حساس و حیاتی است. داده‌های بسیاری از گذشته بیماری‌ها و بیمارها وجود دارد اما معمولاً در مواقع حساس اکثراً امکان استفاده از این داده‌ها وجود ندارد. سامانه‌های مختلف می‌توانند با کمک هوش مصنوعی در کمترین زمان داده‌های بیمار را دریافت کنند و به کمک پزشکان و بیمار بیایند.

مزایای استفاده از هوش مصنوعی در پزشکی

همان طور که بررسی کردیم کاربردهای هوش مصنوعی در این حوزه بسیار گسترده است. این کاربردها مزایایی برای شما ایجاد خواهند کرد که به صورت انسانی امکان رسیدن به این ویژگی‌ها امکان پذیر نیست. ویژگی‌هایی مانند:

۱- کاهش خطاهای پزشکی

بسیاری از خطاهای پزشکی بر اثر قصور کادر پزشکی رخ می‌دهد که این موضوع با توجه به اینکه این شرایط انسان می‌تواند متفاوت باشد در برخی از موارد قابل پیش‌بینی است. خستگی، مشکلات شخصی، وضعیت روحی، حواس پرتی و مشکلات دیگر می‌تواند روی عملکرد انسان تاثیرگذار باشد اما فناوری‌های مختلف به کمک ربات‌ها و سامانه‌ها به صورت خستگی‌ناپذیر و بدون خطا می‌توانند کار کنند و حتی خطاهای انسانی را گوشزد کنند. به همین دلیل، استفاده از هوش مصنوعی می‌تواند تا حد بسیار زیادی خطاهای پزشکی را کاهش دهد.

۲- تشخیص و شروع درمان سریعتر

الگوریتم‌های مختلفی وجود دارند که می‌توانند تشخیص بیماری سرعت ببخشند. با این کار به بیمار کمک می‌کنند تا طول درمان کمتری داشته باشد و از طرفی هزینه‌‌های بیماران را نیز کاهش می‌دهد. مخصوصاً در بیماری‌های مختصر به دلیل در دسترس بودن سامانه‌های هوش مصنوعی، در آینده نزدیک احتمالاً نیازی برای مراجعه به پزشک در این بیماری‌ها نیست و شما می‌توانید به سرعت متوجه نوع بیماری بشوید و درمان را آغاز کنید.

۳- افزایش مراقبت از بیمار

در بیماران بستری در خانه یا بیمارستان، بحث مراقبت از آنها بسیار با اهمیت است. در بسیار از موارد امکان مراقبت کامل و دقیق وجود ندارد و این مورد می‌تواند مشکلاتی را برای بیماران ایجاد کند. فناوری‌های مختلف می‌توانند در این موارد به کمک بیمار و کادر پزشکی بیایند تا مراقبت از بیمار به صورت کامل و دقیق صورت بپذیرد.

۴- ایجاد فرصت بیشتر برای پزشکان در پروسه درمان

بخش زیادی از وقت پزشکان معمولاً به کارهای ساده و بررسی‌های اولیه اختصاص پیدا می‌کند. با استفاده از بخش‌های مختلف هوش مصنوعی می‌توان در بسیاری از پروسه‌ها از آن استفاده کرد و پزشکان زمان بیشتری برای بخش‌های مهم درمان داشته باشند. این می‌تواند به کیفیت کار پزشکان، کیفیت درمان ارائه شده و خدمات دهی به تعداد بیشتر بیماران بسیار کمک کند.

۵- کاهش هزینه‌های درمان

همان‌طور که گفته شد با استفاده از سامانه‌ها و پلتفرم‌های هوش مصنوعی در بسیاری از موارد طول درمان کاهش پیدا می‌کند و از این طریق هزینه‌های درمان هم کاهش پیدا می‌کند. از طرفی با توجه به هوشمندسازی بیمارستان‌ها و مراکز درمانی هزینه‌های آنها هم کاهش پیدا کرده و می‌توانند هزینه‌ی کمتری از بیماران دریافت کنند.

۶- فراهم کردن فضای مناسب‌تر برای بیماران

بیماران با توجه به کمبود وقت برخی کادر درمان معمولاً تجربه‌ی خوبی از بستری در بیمارستان‌ها ندارند یا به دست آوردن تجربه مناسب بسیار گران تمام می‌شود. با استفاده از هوش مصنوعی شما می‌توانید با هزینه‌ی کمتر، تجربه‌ی بسیار بهتری برای بیماران ایجاد کنید تا طول درمان خود را به بهترین نحو طی کنند.

هوش مصنوعی جایگزین پزشک یا دستیار پزشک؟

در حال حاضر با توجه به پیشرفت گسترده هوش مصنوعی در پزشکی، از فناوری‌های مختلف به عنوان یک دستیار برای پزشکان استفاده می‌شود. با توجه به این پیشرفت‌ها در آینده نزدیک بعید نیست در مسائل پیش‌پا افتاده و بیماری‌های ساده، دیگر پزشکان فعالیت نداشته باشند و تمام این فعالیت‌ها را هوش مصنوعی انجام دهد. هم‌چنین می‌توان این انتظار را داشت که پزشکان تبدیل به اپراتورهای با علم سامانه‌های هوش مصنوعی شوند و با کمک آنها بتوانند بیماری‌ها را به سرعت تشخیص و درمان کنند. اینکه هوش مصنوعی در آینده نزدیک به طور کلی جایگزین پزشکان شود بعید است اما می‌تواند روزبه‌روز جایگاه قدرتمندتری در این زمینه پیدا کند.

برخی ابزارهای قدرتمند هوش مصنوعی در پزشکی

در حال حاضر بسیاری از شرکت‌های مطرح و استارتاپ‌ها در حال توسعه ابزارهای هوش مصنوعی در حوزه سلامت هستند. با بررسی‌های مختلف تعدادی از شرکت‌های مطرح این حوزه را به شما معرفی می‌کنیم تا با فعالیت این شرکت‌ها بیشتر آشنا شوید.

پلتفرم Linus Health

این پلتفرم برای تشخیص سلامت مغز طراحی شده و می‌تواند ۱۵ تا ۲۰ سال زودتر از علائم قطعی آلزایمر، آن را در افراد تشخیص دهد. این پلتفرم با استفاده از داده‌های موجود و یادگیری ماشین توانسته با استفاده از آزمون‌ها و ارزیابی‌های شناختی دیجیتال میزان سلامت مغز را تشخیص می‌دهند. این شرکت به همین بسنده نکرده و علاوه بر این، در ادامه بر اساس اختلالات موجود سعی می‌کند مسیرهای درمانی مناسبی را پیشنهاد دهد.

اپلیکیشن‌های Viz ai

این شرکت چندین اپلیکیشن مختلف برای از بین بردن شکاف بین بیمار، پزشکان و درمان مناسب ارائه داده است. تمامی این اپلیکیشن‌ها تلاش دارند تا اطلاعات بیماران را به سرعت در بخش‌های مختلف در اختیار پزشکان قرار دهند. به دست آوردن اطلاعات مهم پزشکی در مواقع حساس می‌تواند فاصله بین مرگ و زندگی یک فرد باشد و هوش مصنوعی Viz سعی دارد با استفاده از هوش مصنوعی مشکلات در این زمینه را برطرف کند.

نرم افزار Virtusense

یک سامانه محافظتی از بیماران است که مانند پرستار همیشه حاضر بالای سر مریضان عمل می‌کند. این نرم افزار با استفاده از پردازش تصویر در اتاق بیمار، متوجه حرکات غیر عادی یا شرایط غیر عادی بیمار می‌شود و قبل از اینکه اتفاقی رخ دهد پرستاران و پزشکان را مطلع می‌کند. هم چنین از طریق این نرم افزار پرستاران و پزشکان می‌توانند در لحظه با بیمار صحبت کنند تا درخواستی که دارند را با او در میان بگذارند. برای اینکه ارتباط بیشتر با بیماران داشته باشند، نرم افزار می‌تواند تصویر پزشک در همان لحظه را با بیمار به اشتراک بگذارد تا یک تماس بین این دو اتفاق بیافتد. این نرم افزار می‌تواند مراقبت از بیمار را بیشتر و راحتتر کند.

پلتفرم Kaia Health

این پلتفرم یک سیستم دیجیتالی درمانی است که دارای فیزوتراپیست‌های زنده است و مراحل درمانی و تمرینی افراد را به صورت کامل رصد می‌کند. این پلتفرم دارای برنامه‌های شخصی سازی شده، روتین‌های ورزشی و ... است که افراد در حین انجام می‌توانند به صورت دقیق کیفیت تمارین و فعالیت‌ها را به دقت بررسی کنند. از هوش مصنوعی برای بررسی وضعیت بدنی افراد و اصلاح آن استفاده می‌شود.

شرکت Atomwise

این شرکت از هوش مصنوعی برای مقابله با بیماری‌های ابولا و ام اس استفاده می‌کند. این شرکت دارویی با الگوریتم‌ معروف خود به نام AtomNet به دنبال کشف داروهای قدرتمند برای درمان این بیماری‌هاست. شرکت‌های دارویی متفاوتی در حال ساخت داروهایی با کمک الگوریتم‌های هوش مصنوعی هستند که این موضوع انقلابی در صنعت داروسازی محسوب می‌شود. با این روش، امکان بدست آمدن داروهای قدرتمند بیشتر و سریعتر خواهد بود.

شرکت microsure

این شرکت با تولید ربات‌های جراح سعی دارد، وظایفی که پزشک قابلیت انجام آنها را ندارد را پوشش دهد. در واقع کاربرد این ربات‌ها استفاده از هوش مصنوعی برای پزشکی از راه دور است. ربات‌های این شرکت از سیستم تثبیت کننده حرکت استفاده می‌کند که بسیار برای بهبود عملکرد و دقت در مراحل جراحی اهمیت بالایی دارد. این ربات‌ها می‌توانند بدون خستگی با دقت کامل در تمامی مراحل جراحی کمک کننده باشند و توسط پزشکان متخصص کنترل شوند.

معایب اجرای هوش مصنوعی در حوزه سلامت

حوزه سلامت یکی از بخش‌های بسیار حساس است که اشتباه در آن ممکن است به قیمت جان انسان‌ها تمام شود. در حال حاضر با اینکه خطای انسانی زیادی وجود دارد، تنها راه بیماران اعتماد به پزشکان است. اما در صورتی که اشتباهی از هوش مصنوعی سر بزند، احتمال بسیار زیاد بیماران اعتماد خود را به آن از دست خواهند داد. به همین دلیل بهتر است تا جای ممکن داده‌های لازم را در اختیار ماشین قرار دهیم تا کیفیت آن‌ها بالاتر برود و هم‌چنین بیشتر به عنوان یک مکمل در کنار پزشک از آن استفاده کنیم تا بتوانند خطاهای یکدیگر را پوشش دهند.

افزایش گردشگری سلامت در ایران با استفاده از هوش مصنوعی

یکی از مواردی که هوشمندتر شدن سیستم سلامت ایران به همراه دارد، افزایش گردشگری سلامت است. در حال حاضر ایران یکی از مناسب‌ترین کشورها برای گردشگری سلامت است و در سال‌های قبل از کرونا نیز بازار خوبی را به خود اختصاص داده بود. با استفاده از فناوری‌های مختلف می‌توان سرعت درمان و رضایت افراد از پروسه درمان را افزایش داد. این موارد بسیار در افزایش این بخش از حوزه سلامت می‌تواند کارا باشد.

هوش مصنوعی در پزشکی ایران با دیدبان

در تمامی بخش‌ها سعی کردیم تا مزایا و معایب هوش مصنوعی در پزشکی را به طور کامل بررسی کنیم. در بخش‌های زیادی از بخش سلامت ایران از این فناوری‌ها استفاده نمی‌شود و با استفاده از آن می‌توان کیفیت خدمات را بسیار افزایش داد. ما در هوش مصنوعی دیدبان در تلاشیم تا محصولات به روز و کاربردی در این زمینه ارائه دهیم. در صورتی که نیاز به محصولی در این زمینه دارید و هنوز این محصول توسط هوش مصنوعی دیدبان توسعه داده نشده، می‌توانید از طریق فرم مشاوره با ما در ارتباط باشید تا در کمترین زمان، محصول شما را توسعه دهیم.