هوش مصنوعی محدود یا Narrow AI چیست و چه کاربردی دارد؟

1402/03/17 - خواندن 5 دقیقه - نویسنده: علیرضا همتی

بسیاری از افراد دو نوع AI با عنوان محدود و عمومی را شنیده اند. هوش مصنوعی محدود یا ANI چیست و چه کاربردی دارد؟ اگر شما بخواهید با کاربرد دقیق AI در آینده آشنا شوید باید اطلاعات دقیقی در مورد این دو نوع فناوری داشته باشید. ما در این مقاله، در مورد هوش مصنوعی محدود اطلاعات کاملی خواهیم داد. با ما همراه باشید.

تعریف هوش مصنوعی محدود یا ضعیف

هوش مصنوعی محدود یا Narrow AI به سیستم‌هایی تلقی می‌شود که قادر به انجام یک کار منحصر به فرد یا محدود هستند. این نوع از هوش مصنوعی که به هوش مصنوعی ضعیف (Weak AI) هم شناخته می‌شود، وظیفه دارد تا سیستمی را با بهترین عملکرد در یک کار مشخص فعال کند. تمامی سیستم‌های مبتنی بر AI که شما تا به حال دیدید جزء این دسته محسوب می‌شوند. 

البته اگر می‌خواهید با جنبه‌های مختلف این فناوری و نحوه دقیق کارکرد آن اطلاعات بیشتری کسب کنید بهتر است مقاله هوش مصنوعی چیست را به طور کامل مطالعه کنید.

نمونه‌هایی از هوش مصنوعی محدود

تمامی شبکه‌های اجتماعی مانند اینستاگرام، تیک تاک و ... برای ایجاد الگوریتم مناسب جهت پیشنهاد پست‌های جدید به کاربران از این نوع AI استفاده می‌کنند.

الگوریتم‌های گوگل از Naroow ai برای درک قصد کاربر از سرچ و ارائه بهترین نتایج استفاده می‌کنند. این الگوریتم‌های تمامی زبان‌ها و گویش‌ها را هم دربر‌می‌گیرند و به تعداد بسیار زیادی درخواست لیستی از پاسخ‌های مناسب را ارائه می‌دهند.

تمامی سیستم‌های تشخیص چهره که برای احراز هویت، تشخیص یک فرد در تصویر یا ویدیو برای مسائل امنیتی استفاده می‌کنند، بخشی از Narrow AI هستند.

سیستم‌های پلاک خوانی خودرو که برای احراز هویت خودرو از آنها استفاده می‌شود، از هوش مصنوعی محدود استفاده می‌کنند.

سیستم‌های Recommender برای یوتیوب، آمازون یا نتفیلیکس که با توجه به سلیقه‌ی گذشته شما ویدیو، محصول یا فیلمی ارائه می‌دهند که به آن علاقه دارید از هوش مصنوعی محدود استفاده می‌کنند.

می‌توان گفت اکثر مثال‌هایی که از AI در خاطر دارید از نوع محدود یا همان ضعیف هستند.

مزایای هوش مصنوعی محدود

با توجه به تعریف این نوع از AI توانایی کارهای منحصر به فرد و محدودی را دارد که این باعث ایجاد مزایای مختلفی می‌شود.

کارایی و بهره‌وری بالا

همیشه از AI به عنوان وسیله‌ای برای جایگزینی افراد استفاده می‌شود در حالی که می‌توان از آن برای بهبود کارایی و بهره‌وری استفاده کرد. Narrow AI با توجه به انجام کارهای خاص و منحصر به فرد و الگوریتم‌های مربوط به آن فعالیت می‌تواند به افراد زیادی در حوزه‌های مختلف کمک کند. هوش مصنوعی محدود کارایی زیادی در زمینه انجام کارهای تخصصی و دقیق دارد و می‌تواند به عنوان یک ابزار کمکی در اختیار شما باشد.

تصمیم‌گیری هوشمندانه

در بسیاری از تصمیم‌گیری‌های انسانی، احساسات و عوامل بیرونی زیادی تاثیرگذار هستند. اما AI می‌تواند بر اساس داده‌ها و تجزیه و تحلیل وضعیت به دقت تصمیم‌سازی کند و خطاهای انسانی را از بین ببرد. به همین دلیل Narrow AI می‌تواند در زمینه‌های مختلف تصمیم‌گیری بسیار کمک کننده و تاثیرگذار باشد.

تجربه بهتر مشتری

با استفاده از این نوع هوش در کسب و کارها و شرکت‌های مختلف، می‌توان پاسخ بهتری به خواسته‌های مشتریان داد و تجربه‌ی بهتری را برای آنها رقم زد. مثال‌هایی که در ابتدا زدیم مانند الگوریتم‌های شبکه‌های اجتماعی یا سیستم Recommender در یوتیوب و ... باعث رضایت بیشتر مخاطبین و درآمد بیشتر شما خواهند شد.

با وجود تمامی این نکات، AGI یک قدم جلوتر از Narrow AI قرار دارد. هوش مصنوعی محدود امکان تصمیم گیری مستقل را ندارد و نمی‌تواند کارهای جدیدی را انجام دهد. این دقیقاً کاری است که AGI قادر به انجام آن است.

تفاوت Narrow AI با هوش مصنوعی عمومی (AGI)

در واقع به صورت ساده، ما در حال حاضر در ANI در حال تلاش هستیم و چیزی که در آینده انتظار داریم در اختیار داشته باشیم، AGI است. تمام تلاش‌ها در هوش مصنوعی محدود در آینده به ایجاد یک AGI قدرتمندتر کمک خواهد کرد. هدف از هوش مصنوعی عمومی ایجاد سیستم‌هایی است که اولاً محدود به یک کار نیستند و ثانیاً کاملاً شبیه انسان عمل می‌کنند. این سیستم‌ها می‌توانند تصمیم سازی کنند و این کار را بسیار پیچیده و دشوار می‌کنند.

چند مثال از تفاوت ANI و AGI

یکی از کاربردهای ANI، چت بات‌ها هستند. این چت بات‌ها در سایت‌ها و پلتفرم‌های مختلف پاسخگوی مشتریان هستند اما پاسخ‌ها و خیلی از موارد برای این چت بات‌ها تعیین شده است. در هوش مصنوعی عمومی اتفاقی که رخ می‌دهد این است که چت بات‌ها بدون توجه به نظر دیگران می‌توانند پاسخ کاربران را ایجاد کنند. می‌توانند مفاهیم را درک کرده مانند انسان آن را پردازش کنند و پاسخی مناسب برای افراد ایجاد کنند.

در مورد خودروهای خودران هم در حال حاضر پیشرفت‌های خوبی اتفاق افتاده است اما هنوز وارد مرحله هوش مصنوعی عمومی نشده است. ۵ سطح در خودروهای خودران وجود دارد که در حال حاضر تا ۴ سطح آن پیش رفته است. در حال حاضر خودروها به کمک فناوری‌های جدید می‌توانند تا حد زیادی کمک کننده باشند و تحت نظر ناظر انسانی فعالیت کنند. اما سطح ۵ آن نیاز به AGI دارد زیرا در این سطح هوش مصنوعی باید تمامی اتفاقات و پیش آمدها در مسیر را مدیریت کند؛ دقیقاً کاری که یک انسان در زمان رانندگی انجام می‌دهد. رسیدن به این سطح بسیار دشوار است زیرا نیاز به AGI دارد.

کاربردهای هوش مصنوعی محدود

کاربردهای متنوعی را در بالا ذکر کردیم. به طور کلی کاربرد آن انجام یک کار مشخص و منحصر به فرد است. به طور اجمالی کاربردهای ANI شامل موارد زیر است:

• استفاده در الگوریتم‌های شبکه‌های اجتماعی
• استفاده در نرم‌افزارهای مسیریابی برای پیدا کردن مسیرهای بهتر
• خودروهای خودران
• چت بات‌ها
• سیستم Recommender در سایت‌های مختلفی مانند یوتیوب
• سیستم‌های تشخیص چهره
• سامانه‌های پلاک خوان خودرو
• و ...

تمامی این وظایفی که در حال حاضر و تا به حال از AI شنیده‌اید، تماماً در محدوده‌ی ANI قرار دارد و هنوز به هوش مصنوعی عمومی نرسیده است ام به زودی شاهد سیستم‌هایی با AGI هم خواهیم بود که قطعاً شگفتی‌های بیشتری در ذهن افراد ایجاد خواهد کرد.